Vandaag staat Limburgliefde in het teken van billen. In Limburg hebben we namelijk meerdere dialectwoorden voor de kont. Ik vertel je er alles over!
Lekker vötje!
Allereerst: het bekendste dialectwoord voor kont: vot. Als je het verkleint, komt de klinkerverandering weer om de hoek kijken en wordt het een vötje. Vot komt qua betekenis volledig overeen met kont: het is enkelvoud en ook bij elk woord dat in het Nederlands eindigt met kont, kun je dit woord inzetten. Zo is een knuffelkont een knoevelvot of foemelvot, en een mopperkont een knotervot, al noem ik een man ook wel eens een knoterpot. Een knotervot kan voor mijn gevoel zowel man als vrouw zijn, maar een knoterpot is per definitie mannelijk. Hoe ervaren jullie dat, Limburgers?
Batse
Ten tijde van Project X had de gemeente Haren een burgemeester die Rob Bats heette. Daar hebben heel wat Limburgers om zitten gniffelen. Een bats is in het Limburgs namelijk een bil. Net als billen kun je ook hier meervoud van maken: batse. Meneer Bats kan dus beter de Limburgse gemeenten aan zich voorbij laten gaan als hij nog eens een nieuwe burgemeesterspost zoekt…
Een van mijn favoriete uitdrukkingen met dit woord is “Sjuuf uns un bats (op)”. Letterlijke betekenis: “Schuif eens een bil op”. Is toch werkelijk waar prachtig Limburgs idioom?
Prie
Last but not least: de prie. Dit is meteen ook de meest lastige uit het rijtje, omdat Limburgers het er lang niet allemaal over eens zijn dat dit woord ook kont kan betekenen. De eerste betekenis is sowieso kreng, daar zijn we het wel over eens. Die is in de etymologiebank ook terug te vinden als betekenis van prij, dat ook verwant is aan prooi. Ik kreeg de aanvulling nutte prie bij mijn blogpost over de woorden nut en neutelik, en ook bij de Limburgse scheldwoorden. Die tweede keer reageerde Gaston verbaasd op mijn opmerking dat ik prie ook kende als kont. In mijn omgeving (Midden-Limburg) wordt het bijvoorbeeld gebruikt in de zin van dieke prie (dikke kont), maar kan het ook in een zin voorkomen als “Ging det zich dao mit zien prie op zitte” (“Ging zij daar met haar kont op zitten”). Een prie is wel per definitie van enige omvang: kleine billen zou ik nooit aanduiden met prie.
Ik ben erg benieuwd: wie kent prie (ook) als dialectwoord voor kont? En ken of gebruik jij andere dialectwoorden voor billen? Ik vind het ook erg leuk om de niet-Limburgse dialectwoorden te lezen.
1 november 2017 om 20:27
Haha, wat grappig, ik wist niet dat ‘prie’ dat betekende, en ik geef het weer een andere betekenis dan ‘kreng’! Voor mij betekent het wel iets in die richting, maar dan veel meer liefkozend!
12 februari 2018 om 13:54
Toeptaofel = dieke vót