Gisteren was de eerste – en vast niet de laatste – editie van Youtube-festival VEED. Zulke evenementen waar tieners of oudere fans hun Youtube-idolen kunnen ontmoeten, zijn hard nodig, zoals te zien was bij de uit de hand gelopen Enzo Knol-meeting in oktober 2014. De gekte was gisteren niet veel minder, zo bleek uit tweets van een aantal Youtubers die vanwege onveilige situaties weg werden gehaald.

Doorgaans doodgewone Nederlandse jongens en meisjes die – vaak vanuit hun slaapkamer – filmpjes maken, zijn idolen geworden. Voor wie niet thuis is in de wereld van de vloggers zal het nogal een vreemde gewaarwording zijn. Als nietsvermoedende ouder op VEED zou je de 12-jarige Joy – goed voor 90.000 Youtube-volgers – zomaar kunnen aanzien voor een fan in plaats van een idool. Je hoeft niet (meer) bijzonder te zijn of iets bijzonders te kunnen om aanbeden te worden Toch illustreert juist dit hoe vreemd de hele idool-fan-relaties eigenlijk zijn – nu én vroeger.

Gillende groupies en meet & greets

Want ja, ik denk dat er maar weinig mensen zijn die in hun jeugdige jaren niet (in een bepaalde mate) fan waren van een band, acteur, soapster of zanger. En daar is natuurlijk ook niets mis mee. De welbekende poster boven je bed of plaatjes in de schoolagenda, al dan niet aangevuld met een felbegeerd concertbezoek. Bij wereldsterren is een concertbezoek vaak het hoogst haalbare, maar bij Nederlandse beroemdheden behoort een meet & greet vaak ook opeens tot de mogelijkheden. Ik weet hoe het voelt, zo’n spannende eerste ontmoeting met iemand die je bewondert. In mijn tienerjaren heb ik een leuke periode gehad rondom het fan-zijn, al denk ik achteraf vooral met plezier terug aan de momenten met mede-fans (waarvan een deel nu ook blogt – ik noem geen namen, maar jullie herkennen jezelf hier ongetwijfeld in!).

Fans en social media

Toen, zo halverwege de zeroes, waren er alleen de live-ontmoetingen, een forum en aan het einde ook Hyves – dat toen juist net begon. Met de huidige status van social media zijn de “sterren” dichterbij dan ooit. Een felbegeerde like of zelfs reactie van je idool zijn opeens binnen handbereik. En dat maakt de boel opeens best tricky. Er ontstaat concurrentie, zowel tussen verschillende kampen (denk Directioners/Mainiacs/Braviours) als tussen fans onderling. Want waarom volgt hij jouw fanaccount (nog) niet en die andere wel, en waarom verdiende cadeautje X wél een Instagrampost van haar en jouw knutselwerkje niet? Ik denk dat er een goede reden voor is dat fanmail-filmpjes slechts een korte tijd populair waren. Hoe bizar is het dat 13-jarige meisjes van hun krappe zakgeld een nagellakje kopen voor een Youtuber die zelf tig pakketjes met gratis spullen per maand ontvangen? En daar ligt juist de crux: fan van iemand zijn kan hartstikke leuk zijn, maar zorg ervoor dat het leuk blijft. Daarin ligt een rol voor de fans zelf (en hun ouders), maar ook zeker voor de idolen. Aardig bedoelde bedankjes of extra aandacht kunnen meer effect hebben dan je denkt.

Love you 4 evah!

Hoe moeilijk fans het zich misschien ook kunnen voorstellen: fandom is meestal niet voor altijd. Hoewel voormalige idolen het speciale plekje in je hart vaak niet volledig kwijtraken, neemt de rol die ze in je leven spelen doorgaans sterk af. Het hangt vaak samen met de tijd die je ervoor (over) hebt, en tijd is nu eenmaal iets dat scholieren vaak nog in overvloed hebben. Zoals Teske – ooit fan en nu zelf Youtube-idool – al schreef, is het ook gewoon heel leuk om blij te worden van alles rondom degene die je bewondert. En hé, als tiener heb je later in je leven nog meer dan genoeg tijd om “normaal” te doen en je volwassen te gedragen, dus geniet – maar wel met mate 😉

Ben jij fan van iemand (geweest)?