Duurzaamheid, groen leven, een zo gunstig mogelijke impact hebben op het milieu: wij zijn er thuis best actief mee bezig. Er zijn natuurlijk een hele hoop bekende acties die je kunt ondernemen om je steentje bij te dragen aan een beter milieu. Die dingen ga ik hier dan ook niet opnoemen.

Wat ik wél heb gedaan, is een lijstje maken met dingen waarvan je waarschijnlijk denkt dat je er iets goeds mee doet voor de wereld, maar waarbij dat eigenlijk niet het geval is. Of erger nog: waar je juist meer kwaad mee doet dan goed. Oftewel: voorkom dat je in een van deze vijf valkuilen trapt!

1. De eendjes voeren

‘Voer eendjes, geen oorlog’. Een bekende spreuk waar je het – zeker in deze tijd – bijna niet mee óneens kan zijn. Zou je denken. Want hoewel eendjes voeren wel beter is dan oorlog voeren, kun je die watervogels eigenlijk maar beter géén eten geven. En al zeker geen brood.

Want wat blijkt? Eenden kunnen in principe prima voorzien in hun eigen voedselbehoefte. Ze eten groenvoer uit hun eigen omgeving en wat kleine waterdiertjes. Brood is te vet en zout voor ze, bevat lang niet alle voedingsstoffen die ze nodig hebben én het vult ook nog eens hun maag flink. Het is een beetje alsof iemand je kind continu van snoep voorziet, waardoor het thuis geen groenten, fruit of andere gezonde voedingsmiddelen meer willen nuttigen.

Een ander effect van het massale ‘brood voeren aan de eendjes’ dat we in Nederland massaal doen, is dat het overschot aan voedsel bij vijvers kan zorgen voor een slechtere waterkwaliteit en ratten aan kan trekken. En wat doen die (bruine) ratten op hun beurt? Ze jagen op eieren en kuikens van watervogels. Oftewel: te veel de eendjes voeren -> overmatig veel ratten in de buurt -> minder eenden in de vijver. Ga je dan, met je goede bedoelingen…

Als je meer wil weten over dit onderwerp, check dan dit artikel van de Universiteit Utrecht. Hier heb ik bovenstaande informatie ook op gebaseerd.

2. Vetbollen in netjes ophangen

Vogels in je tuin – of op je balkon – zien is natuurlijk hartstikke leuk. De vogels hebben het ook niet zo makkelijk in Nederland, met al die verstening tegenwoordig. Naast je tuin zo groen mogelijk maken – ook meer dan fijn voor heel veel andere dieren – kun je vogels ook veilig bijvoeren. Een heel makkelijke optie lijkt om gewoon ergens een netje met een vetbol erin op te hangen. Die zijn alleen best gevaarlijk. Vogels kunnen erin verstrikt raken met hun pootjes of snavel, waardoor ze een langzame, pijnlijke dood kunnen sterven. Grotere vogels kunnen ze zelfs helemaal inslikken.

Niet meer doen dus, vogelvoer in netjes ophangen. Als je het nou wel verantwoord en netjes (pun intended) wil doen, gebruik dan bijvoorbeeld vetblokken, een voedertafel óf gebruik een oude garde (tip: ik heb de mijne van de kringloopwinkel) om vetbollen in op te hangen. Op het filmpje hieronder zie je hoe het werkt. We hebben deze winter ook heel vaak een roodborstje zo veilig zien smullen.

Meer informatie over hoe je vogels door het jaar heen het beste kunt helpen is te vinden op de site van de Vogelbescherming.

3. Niet-biologische planten kopen

Als je vlinders en bijen een handje wil helpen, kom je al gauw uit bij diverse insectvriendelijke planten die tegenwoordig overal verkocht worden. De ironie wil alleen dat diezelfde planten vaak niet biologisch worden gekweekt, maar onder de bestrijdingsmiddelen zitten. Die, je raadt het al, juist weer voor bijensterfte zorgen. Keuringsdienst van Waarde maakte er een interessante uitzending over.

Oftewel: mijd de grote tuincentra als je tuinplanten wil kopen en ga naar een kweker van biologische planten. Zo help je de insecten pas écht.

4. Azijn gebruiken tegen onkruid

Veel mensen worden niet blij van onkruid in hun tuin en/of groene aanslag op hun tegels. Als je een beetje om de natuur geeft, weet je ongetwijfeld al dat je heftige bestrijdingsmiddelen als Roundup maar beter links kunt laten liggen. Het is alleen een beetje jammer dat mensen in plaats daarvan soms azijn gaan gebruiken als onkruidverdelger.

“Maar azijn is toch hartstikke onschuldig? Je kunt het zelfs eten, dan moet het toch geen kwaad kunnen?” denk je nu misschien. Toch kan het gebruik van azijn in je tuin behoorlijk schadelijk zijn. Sterker nog: het is helemaal niet toegestaan, zo is te lezen op de site van het RIVM. Dus huppakee, zet die fles azijn maar gauw terug in je keukenkastje en ga gewoon weer met je handen of een mesje aan de slag om onkruid weg te halen. Of laat het grootste deel van het zogenaamde “onkruid” gewoon eens staan, want veel als onkruid bestempelde planten (zoals paardenbloemen) zijn eigenlijk hartstikke goed voor de natuur. (Uiteraard kun je types als zevenblad en duizendknoop maar beter wél even weghalen…)

5. Veel duurzame spullen kopen

Stop het met het kopen van duurzame spullen. There, I said it.

Zal ik het dan maar direct even nuanceren? Iets duurzaam noemen is in deze tijd natuurlijk een prachtige verkooptruc. En soms is het predicaat ‘duurzaam’ ook hartstikke terecht. Alleen is het níét kopen van een product nog altijd de milieuvriendelijkere optie. Niemand heeft acht duurzame waterflessen, twaalf duurzame koffiebekers en vierendertig tote bags nodig (ja, zélfs als je een héél mooie ziet, heb je die hoogstwaarschijnlijk niet écht nodig). Je kunt echt beter tot in het einde der tijden die oude plastic tas van V&D gebruiken of dat linnen tasje dat je vijf jaar geleden kreeg.

Vooral bedrijven kunnen er nogal wat van op dit gebied. Jaaaaa, laten we al onze medewerkers een herbruikbare koffiebeker opsturen! Of zo’n duurzame waterfles of koeltas geven als presentje. Tote bags als giveaway op die ene beurs. Hoera, wat zijn we toch duurzaam bezig. Niet dus. Laat mensen kiezen voor iets dat ze écht willen gaan gebruiken, en als je toch iets tastbaars wil geven, zoek het dan in dingen die gegarandeerd op gaan.

En voor jezelf geldt: koop gewoon geen onnodige spullen, kies voor tweedehands als dat even kan en hou je milieu-impact als consument daarmee zo klein mogelijk.

Heb jij nog aanvullingen? Laat dan vooral een reactie achter!