Mensen die mij alleen Nederlands hebben horen praten, zijn vaak verbaasd als ze horen dat ik ook Limburgs dialect spreek. Het is dan ook een aardig contrast: een vrij neutraal Nederlands met stemloze g tegenover vloeiend Limburgs. En zoals ik ook wel eens bij andere dialectsprekers ervaar, lijkt het soms wel alsof er een geheel ander mens aan het woord is. Alsof je identiteit mee verandert, afhankelijk van de taal die je spreekt.

Vooropgesteld: dé Limburger bestaat niet. Toch hebben “we” wat eigenschappen en gewoontes die ik als typisch Limburgs ervaar. Zo is een Limburger in vergelijking met een Hollander bescheiden, zachtaardig en lang niet zo direct. Niet dat je in het Limburgs niet flink kunt vloeken en tieren, maar toch doe je dat eerder in veilige omgevingen of kleinere kringen. Buiten de deur vertonen Limburgers over het algemeen dit typisch Limburgse gedrag.

Nu kan ik zelf aardig direct zijn, waardoor ik me regelmatig kapot erger aan mede-Limburgers die lang om de hete brij heen draaien. Of die ‘ja’ zeggen terwijl ze ‘nee’ bedoelen en daar dan achteraf – tegen anderen, want o jee: er zal eens een confrontatie plaatsvinden – over gaan zitten mekkeren. Van bescheidenheid heb ik echter wel “last”, en ik merk ook dat de Limburgs sprekende versie van mezelf toch een stuk zachtaardiger is dan de Nederlands sprekende Audrey.

Zou ik me op bepaalde momenten echt Limburgser gedragen juist doordat ik dan dialect spreek? Of hangt het ook samen met de sfeer van een gesprek, dat Nederlands vaker gebruikt wordt in formele of zakelijke gesprekken, terwijl Limburgs in informelere situaties wordt gebruikt en (daardoor?) een zekere vertrouwdheid en familiariteit uitstraalt? Ik hoor andere Limburgers regelmatig in een gesprek op hoog tempo van Nederlands naar dialect switchen en weer terug. En of dat nou een bewuste keuze of dat het onbewust gaat: een interessant gegeven is het zeker.

 

Ik ben erg benieuwd of sprekers van meerdere dialecten, talen of sociolecten dit ook ervaren. In hoeverre hangt jouw identiteit of gedrag samen met je taalkeuze?